2×1: Τι δεν θα αναγνωρίσει η αριστερά για τον κατώτατο μισθό

Ένα από τα προτάσεις σταρ του εγγράφου που Μπορούμε  που παρουσιάστηκε στο ΠΣΟΕ στις 15 Φεβρουαρίου είναι α σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού στην Ισπανία. Ειναι καλη ιδεα?

Ανάμεσα στις πιο συνηθισμένες εμμονές στα αριστερά είναι αναμφίβολα η αύξηση του κατώτατου μισθού. Στα 700, στα 800, στα χίλια ευρώ το μήνα... Οι εκλογικές υποσχέσεις διαδέχονται η μία την άλλη, τόσο που μερικές φορές μοιάζει με κλήρωση. Ποιος δίνει περισσότερα;

Αυτό που δεν θα μας πει ποτέ η αριστερά είναι ότι κάθε οικονομική απόφαση έχει ένα πρέπει και μια πίστωση, ένα όμορφο πρόσωπο και όχι και τόσο όμορφες συνέπειες. Θα ξεχάσουν το δεύτερο. Πάντα.

Για να καταλάβει κανείς το πρόβλημα, πρέπει να το ξέρει ο μισθός είναι ένα τίμημα. Είναι το τίμημα που πληρώνει ο εργοδότης για τη χρήση της εργατικής δύναμης ενός ατόμου. Στις αγορές, τιμές Σχηματίζονται «από τη διασταύρωση προσφοράς και ζήτησης». Αν υπάρχουν πολλοί που προσφέρουν το προϊόν σου (σε αυτή την περίπτωση την προσωπική σου δουλειά) και λίγοι που το απαιτούν, η τιμή πέφτει, γιατί υπάρχουν πολλά να διαλέξεις, ενώ αν συμβεί το αντίθετο, η τιμή ανεβαίνει. Αυτό είναι όλο. Οι οικονομολόγοι της αγοράς λένε ότι ο μηχανισμός λειτουργεί και ότι αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να τον αφήσουμε ήσυχο και να μην παρέμβουμε. Οι τιμές αυξάνονται ή πέφτουν μέχρι να φτάσουν σε μια ισορροπία όπου όλα τα προσφερόμενα προϊόντα αγοράζονται τελικά στην τιμή ισορροπίας. Θεωρητικά, λοιπόν, δεν πρέπει να υπάρχει ανεργία. Δεν μπορεί να υπάρχει σε μια ιδανική αγορά.

Γιατί υπάρχει, λοιπόν, η ανεργία στον πραγματικό κόσμο;

Ας πούμε ένα μικρό επίπεδο ανεργίας πόρων είναι αναπόφευκτο. Οι δεξιοί οικονομολόγοι θα αναγνωρίσουν ότι υπάρχει ένα μικρό ποσοστό ανεργίας που εξηγείται από την ενσωμάτωση νέων εργαζομένων που χρειάζονται λίγο χρόνο για να εισαχθούν, από την απαραίτητη προσαρμογή στις τεχνολογικές αλλαγές, με εναλλαγή μεταξύ ορισμένων δραστηριοτήτων και άλλων, με αντικαταστάσεις γενεές, λόγω οικογενειακών αλλαγών που απαιτούν αλλαγές στη διεύθυνση και την εργασία... αλλά όλοι αυτοί οι παράγοντες μπορούν να δημιουργήσουν 2% ή 3% ανεργία. Όχι πολύ περισσότερο.

Αλλά γιατί υπάρχει τόσο μεγαλύτερη ανεργία από αυτό;

Αν το ρωτήσουμε αυτό, οι δεξιοί οικονομολόγοι έρχονται απολύοντας. Λένε ότι αν υπάρχει τόση ανεργία, μπορεί να είναι γιατί επιμένουμε να αγνοούμε την αγορά. Η αγορά που λειτουργεί από μόνη της θα κατέληγε σε λογικές συμφωνίες. Μα φυσικά δεν θα τον αφήσουμε. Θολώνουμε τους εαυτούς μας επιβάλλοντας τι είναι αξιοπρεπές και τι όχι, καθορίζοντας τις μέγιστες ώρες που πρέπει να τηρούνται, τους μισθούς που πρέπει να πληρώνονται, τα όρια αυτού και εκείνου...

Και μετά έρχεται το πρόβλημα. Το πρόβλημα ονομάζεται ακαμψία, και πληρώνεται από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας. Και οι από κάτω το πληρώνουν.

Η γιαγιά χρειάζεται έναν βοηθό για ώρες, γιατί μένει μόνη της και υπάρχουν πράγματα που δεν μπορεί πλέον να κάνει μόνη της. Έχει αποδεκτή σύνταξη 1.000 ευρώ το μήνα και μπορεί να προσλάβει κάποιον για να τη βοηθήσει για λίγες ώρες την ημέρα με αντάλλαγμα 400 ευρώ το μήνα (συν 50 για εισφορές). Η γιαγιά κάνει τα μαθηματικά και βλέπει ότι μετά από αυτές τις πληρωμές θα της μένουν 550 ευρώ το μήνα για τα έξοδά της. Μπορείτε να το αντέξετε οικονομικά. Αποφασίζεις λοιπόν να προσλάβεις κάποιον. Στη συνέχεια όμως μπαίνει στο νόμο. Το Δημόσιο, επειδή αξίζει, αποφασίζει, για παράδειγμα, ότι αυτές οι ώρες εργασίας δεν αξίζουν κάτω από 550 ευρώ (συν 75 εισφορές). Στη συνέχεια, η γιαγιά θα αναγκαστεί να κάνει ξανά τα μαθηματικά για να επαληθεύσει ότι μετά την καταβολή αυτού του μισθού, 375 ευρώ το μήνα θα έμεναν δωρεάν. Δεν μπορούσα να ζήσω με αυτό.

Έτσι η ηλικιωμένη κυρία έχει δύο opciones:

1. Εγκαταλείψτε την πρόσληψη οποιουδήποτε και περάστε όσο καλύτερα μπορείτε. Αν γίνει, θα έχουμε έναν άνεργο περισσότερο από όσο χρειάζεται, έναν άνεργο που δεν θα υπήρχε αν ο Papa Estado δεν επέμενε να μας φτιάξει τα δικά μας προβλήματα.
2. Παραβαίνουν το νόμο, ρισκάρετε, και πληρώστε σε κάποιον τα 400 ευρώ το μήνα κάτω από την κουκούλα. Έτσι, η γιαγιά εξοικονομεί, επιπλέον, 50 ευρώ το μήνα. Αν το κάνει, θα έχουμε μια ακόμη βυθισμένη εργασία. Και μια πιο πλούσια γιαγιά. Και ένας εργαζόμενος χωρίς κάλυψη. Και ένα Κράτος που δεν θα εισπράττει εισφορές, ούτε φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Στη Νορβηγία η πρώτη λύση θα κέρδιζε με μεγάλη διαφορά. Στην Ισπανία, η δεύτερη επιλογή έχει καλές πιθανότητες να πετύχει. Και στις δύο περιπτώσεις, για το κοινωνικό σύνολο, θα έχουμε περισσότερη ανεργία ή περισσότερη βυθισμένη οικονομία ή και τα δύο ταυτόχρονα. Προσποιούμενος την αξιοπρέπεια του εργάτη, αυτό που επιτυγχάνει το κυβερνητικό μέτρο είναι να στέλνει τους εργαζόμενους στην ανεργία ή στην έλλειψη κοινωνικής προστασίας. Αυτοί που νομίζουν ότι αμύνονται βλάπτονται, γιατί οι εργαζόμενοι που βγάζουν 2.500 ευρώ το μήνα δεν επηρεάζονται από όλα αυτά. Επηρεάζει τους παρακάτω.

στην πορεία που συμβαίνει άλλο αποτέλεσμα σύμφωνα με οικονομολόγους υπέρ της αγοράς: με τον καθορισμό ή την αύξηση ενός κατώτατου μισθού, υπάρχει λιγότερη κατανάλωση (ζήτηση) στο κοινωνικό σύνολο. Η γιαγιά θα εξοικονομήσει μέρος της σύνταξής της και αυτό το μέρος δεν θα επιστρέψει στον οικονομικό κύκλο παρά πολύ καιρό αργότερα. Εν τω μεταξύ, αυτά τα χρήματα θα είναι αδρανή. Οπως και το λιγότερο καταρτισμένο τμήμα της κοινωνίας παραμένει άνεργο, αυτός του οποίου οι μισθοί ισορροπίας είναι κάτω από τον άνωθεν καθορισμένο κατώτατο μισθό.

Μετά την επιβολή του κατώτατου μισθού, η κοινωνία στο σύνολό της είναι φτωχή. Πέφτει σε υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, βυθισμένης οικονομίας και εργασιακής εκμετάλλευσης. Οι δημόσιοι λογαριασμοί υποφέρουν: θα υπάρχουν λιγότερα έσοδα και δεν θα μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες για αυξανόμενες επιδοτήσεις. ένα νέο και καταστροφικός φαύλος κύκλος θα έχει καταλάβει την οικονομία της χώρας.

Ο υπουργός Οικονομίας των Podemos τότε θα έχει σοβαρό πρόβλημα. Θα μας πει όμως ότι φταίει η Τρόικα. Πιθανώς.

@josesalver