Jodi a 6 desanm nan peyi Espay nou selebre redaksyon Magna Carta nou an, Konstitisyon Panyòl la, yon tèks ki depi kèk ane ap kesyone akòz demann k ap grandi pou refòm li pou mete ajou règ konstitisyonèl yo ak nouvo tan peyi nou an. lavi.
Soti nan electomanía nou pwopoze yon deba sou validite nòmal la ak yon dyalòg sou chanjman sa yo ke ou konsidere nesesè pou li kontinye an fòs adapte ak kontèks aktyèl nou an.
Isit la se yon rezime Konstitisyon an koutwazi nan sit entènèt la laconstitucion.org:
KONSTITISYON SPANYOL LA
Se lalwa fondamantal ki domine sou rès lwa yo, kote rès règleman yo dwe devlope epi sitwayen ak pouvwa piblik yo soumèt li.
Konstitisyon Panyòl la konpoze de 1 tit preliminè, 10 tit plis ki nan fòm total 169 atik.
Konstitisyon Panyòl la remonte nan 1978, ki te apwouve pa referandòm nan dat 29 desanm epi li te pibliye nan BOE a nan dat XNUMX desanm.
Tit preliminè
Tit sa a gen 9 atik, ki sipòte gwo prensip leta chita sou yo, pa egzanp:
· Espay se yon eta de lwa sosyal ak demokratik
· Souverènte nosyonèl abite nan pèp la
Lang ofisyèl la
Kapital eta a se vil Madrid
Tit I Sou dwa ak devwa fondamantal
Li konsiste de 46 atik, ki bay lis tout dwa ak libète fondamantal tout Espayòl yo.
Tit II. nan kouwòn lan
Li di ke Chèf Leta a se yon Wa ereditè pou lavi, ki ap gouvène men ki pa gouvène paske li manke pouvwa egzekitif.
Wa a se inviolabl epi li pa sijè a responsablite
Siksesyon nan kouwòn lan pral swiv lòd regilye nan primogeniture ak reprezantasyon dapre kritè sa yo
- Gason gen preferans sou fanm
- Nan menm sèks, prensip la nan pi gwo laj yo pral aplike
- Pitit ak pitit pitit eritye moun ki mouri a pral eritye kouwòn lan ak preferans pou rès pitit wa a.
Tit III nan tribinal jeneral yo
Pouvwa lejislatif la se pa Cortes Generales yo, ki se Kongrè a ak Sena a.
Kongrè a konpoze de 350 depite, ke yo eli chak 4 ane pa vòt inivèsèl.
Majorite absoli se mwatye plis youn nan kantite total depite yo.
Majorite relatif la: li se mwatye plis youn nan patisipan yo.
Tit IV. Nan gouvènman an ak administrasyon an
Deziyasyon prezidan gouvènman an atravè pwosedi envestiti
Apre chak renouvèlman kongrè depite a, wa a pwopoze Kongrè a yon kandida pou prezidan gouvènman an, avèk konsiltasyon davans gwoup politik yo ki gen reprezantasyon palmantè.
Pou kandida a aprouve pa wa prezidan gouvènman an, fòk li gen majorite absoli nan Kongrè a.Si kandida a pa rive nan majorite absoli, apre 48 èdtan, dezyèm vòt la pral pran, li oblije jwenn relatif la. majorite. Si 2 mwa pase depi premye vòt la, san okenn solisyon, nouvo eleksyon pral rele.
Tit V Relasyon ki genyen ant gouvènman an ak tribinal jeneral yo
Tit VI. Nan pouvwa jidisyè a.
Tribinal Konstitisyonèl
Tribinal Siprèm
Odyans nasyonal la
Tribinal Siperyè Jistis nan kominote otonòm yo
Odyans pwovensyal yo
Tribinal konfli-administratif, tribinal sosyal, tribinal siveyans prizon, ak tribinal pou jivenil.
Tribinal premye enstans ak envestigasyon
Tribinal majistra a
TRIBINAL SIPRÈM
Li se kò jiridiksyon ki pi wo nan tout kò, eksepte konstitisyon an. Li gen jiridiksyon nan tout Eta a, epi li gen chanm sa yo. 1e Sivil, 2e Kriminèl, 3e Litij-Administratif, 4e Sosyal, 5e Militè.
ODYANS NASYONAL
Li gen katye jeneral li nan Madrid, ak jiridiksyon nan tout peyi Espay. Li konpoze de Tribinal Kriminèl yo, Tribinal Konfliye-Administratif yo, ak Tribinal Sosyal yo, ansanm ak Tribinal Kriminèl yo ak Tribinal Envestigasyon yo.
TRIBINAL SIPERYE JISTIS.
Pi wo kò jiridiksyon Kominote Otonòm yo, ki gen jiridiksyon sou teritwa otonòm lan. Menm chanm ak Tribinal Siprèm lan.
TRIBINAL PROVINSIAL
Li gen katye jeneral li nan kapital chak pwovens, kote li pran non li epi li pwolonje jiridiksyon li.
Menm jan an tou, nan chak pwovens pral genyen youn oswa plizyè Tribinal Kontesye-Administratif, Tribinal Sosyal, Tribinal Siveyans Penitansye, ak Tribinal Jivenil.
TRIBINAL PREMYE EGZANS AK ENSTRIKSYON
Li fè aktivite li nan yon rejyon ki gen tèt se distri jidisyè a.
TRIBUNAL MAJISTR
Li egziste nan chak minisipalite kote pa gen tribinal premye enstans ak ankèt, jij yo pa pwofesyonèl epi yo eli pa Peno a nan minisipalite a pou yon peryòd de 4 ane.
Tit VII Ekonomi ak finans
Pouvwa etabli ak mande taks yo etabli, ann akò ak konstitisyon an ak lwa yo.
Sena a
Sena a pataje fonksyon lejislatif ak Kongrè a, men li ka rejte amannman Sena a prezante.
Se li menm ki apwouve oswa rejte mezi gouvènman an pwopoze yo.
Sena a gen 257 senatè eli pou 4 zan.
SOUS LWA
Yon seri règ ekri oswa pa ekri ki kontwole relasyon sosyete yo obligatwa, otreman yo ka aplike pa fòs.
Sous dwa yo se:
- Lwa yo
- Custom
- Prensip jeneral lalwa
LWA
Kontra entènasyonal yo: Akò ke Espay fè ak lòt peyi oswa òganizasyon, Yo apwouve pa Lwa òganik
Lwa òganik: Yo se lwa ki mande yon majorite absoli pou fè yo.Materye yo reglemante yo mete nan konstitisyon an.
Lwa òdinè: Yon majorite relatif nesesè, yo pa janm regle zafè lwa òganik, yon ansyen anile yon lòt
Dekrè lejislatif:
- Tèks atikile: Tribinal yo apwouve yo atravè sa yo rele lwa debaz yo, yo mete direktiv ke gouvènman an devlope, men san yo pa kite prensip lwa sa yo. Tèks sa a gen estati lwa òdinè yon fwa ke li apwouve
- Tèks konsolide: Lè gouvènman an reyini lwa ki regle menm bagay yo nan yon sèl nòm.
Dekrè-lwa: Yo se lwa ki pa bezwen apwobasyon Sena a
- Yo kreye pa gouvènman an soti nan nesesite ekstrèm
- Li ka sèlman kreye pou respekte li pou 30 jou, epi pita transfòme yo nan lwa òdinè, otreman yo elimine.
- Yo pa manyen sou zafè lwa òganik
Règleman: Règ ki pi ba pase lwa a, misyon yo se devlope kontni nan lwa yo
- Dekrè wayal konsèy minis yo
- Lòd komisyon delege yo
- Lòd ministeryèl yo
Tradisyon:
Pratik abityèl repete yon konpòtman
Prensip jeneral lalwa
Yo sèvi pou fè aplikasyon kòrèk ak entèpretasyon règ yo. Gen 4
- Prensip pro-operatè: Lè tribinal yo gen dout sou aplikasyon de oswa plis règ, yo ap toujou aplike.
- Prensip ki pi favorab nan règ: Menm jan ak youn anvan an men nenpòt moun gen dout
- Prensip estanda minimòm: yon estanda ki pi ba pa janm ka vin pi mal kondisyon yon estanda ki pi wo.
- Prensip inalienabilite dwa yo: sitwayen yo pa ka renonse dwa yo genyen yo.
Opinyon ou
Gen kèk norma fè kòmantè ke si yo pa respekte yo, yo egzije ekspilsyon imedya ak pèmanan nan entènèt la.
EM pa responsab opinyon itilizatè li yo.
Ou vle sipòte nou? Vin yon Patwon epi jwenn aksè eksklizif nan tablodbò yo.