Agha Sino-Japanese nke 1894-1895 bụ ọgụ agha nke butere China na Japan megide ibe ha n'ọgụ maka ịchịkwa Ala Peninsula Korea na Taiwan. Esemokwu a nwere mmetụta ndọrọ ndọrọ ọchịchị na akụ na ụba dị mkpa maka mba abụọ ahụ, yana maka mpaghara Eshia n'ozuzu ya.
Mgbọrọgwụ nke agha ahụ sitere na mmetụta Japan na-eto eto na Asia na ọchịchọ ya ịgbasa ókèala ya na ihe ndị sitere n'okike. N'aka nke ya, nrụrụ aka na ndọrọ ndọrọ ọchịchị kwụsịrị China, na-eme ka ọ bụrụ ihe na-adịghị ike na ọchịchọ mgbasawanye nke Japan.
Esemokwu ahụ malitere na July 1894, bụ́ mgbe Japan wakporo Korea ná nzaghachi maka ogbugbu e gburu ndị ozi ala ọzọ Japan abụọ. China, nke weere Korea dị ka onye nchebe, zigara ndị agha iji chebe ókèala ahụ, na-eduga n'ọgbọ agha n'etiti mba abụọ ahụ.
Esemokwu ndị agha ahụ dị nkenke mana ọ siri ike, ma bụrụkwa nke e ji usoro agha siri ike nke gụnyere Agha Pyongyang na Agha Osimiri Yalu. Japan gosipụtara ịbụ onye mmegide siri ike, ekele maka ndị agha na ngwa ọgụ ọgbara ọhụrụ ya, ebe China tara ahụhụ site na enweghị nhazi nke ndị agha ya.
Ihe si na agha ahụ pụta bụ a mmeri maka Japan, nke manyere China ịbanye na Treaty of Shimonoseki na Eprel 17, 1895.. Nkwekọrịta a manyere ọtụtụ ọnọdụ mkparị na China, gụnyere:
- China kwesịrị mara nnwere onwe Korea ma nyefee Taiwan, Agwaetiti Pescadores na Liaodong Peninsula ruo Japan.
- China ga-akwụ ụgwọ ụgwọ agha nke nde ọla ọcha 200 na Japan.
- China meghere ọtụtụ ọdụ ụgbọ mmiri azụmahịa maka ọdịmma ndị Japan, gụnyere Shashi, Chongqing, Suzhou na Hangzhou.
- China kwesịrị ikwe ka ụmụ amaala Japan biri na ịzụ ahịa n'akụkụ ụfọdụ nke China.
- E hiwere usoro maka mgbanwe ndị mkpọrọ na iweghachi ndị nkịtị.
Nkwekọrịta nke Shimonoseki nwere nsonaazụ dị mkpa maka ndọrọ ndọrọ ọchịchị na akụ na ụba Asia, ma gosi mmalite nke oge ọchịchị ndị Japan na mpaghara ahụ. O mekwara ka mmụba nke mba China na ọchịchọ obodo ahụ maka imeziwanye oge, n'ikpeazụ butere mgbanwe Xinhai nke 1911 na ọdịda nke usoro ndị eze Qing.
Echiche gị
Enwere ụfọdụ ụkpụrụ ikwu okwu Ọ bụrụ na akwadoghị ha, ha ga-eduga nchụpụ ozugbo na webụsaịtị na-adịgide adịgide.
Ọ bụghị EM na-ahụ maka echiche nke ndị ọrụ ya.
Ị chọrọ ịkwado anyị? Bụrụ onye nkwado ma nweta ohere nke dashboard pụrụ iche.