20. Dezember: Kréie mir en drëtte schwaarze Schwan?

Moies vun 11 Mäerz vun 2004 et goufen Terrorattacken déi Spuenien geännert hunn. De 14. waren et Chamberwahlen, an ab dem Moment wou d'Zich explodéiert waren, war kloer, datt se en Afloss op d'Wahlresultat géifen hunn. A Jong huet si et. Entweder wéinst der Astellung vun der Regierung während deenen dräi schlëmmen Deeg, all Méiglechkeet ze refuséieren, datt d'ETA net den Auteur war; entweder duerch déi vun der "offizieller Oppositioun", gefouert vun der PSOE, déi sech während deenen 72 Stonnen progressiv vun der Regierungspositioun distanzéiert huet; entweder duerch déi aner Oppositioun, déi méi no lénks läit, deemools vill manner organiséiert wéi elo, déi duerch déi ufanks sozial Netzwierker mat enger Rei vun Demonstratiounen a Protester, och am Reflexiounsdag, zesummegeschafft huet; Wat sécher ass, ass datt deen Attentat dee gréisste Konvulsioun war, deen jeemools an eiser Wahlgeschicht geschitt ass. Eelef Joer méi spéit gëtt et nach ëmmer erënnert, wéi wann et eppes präsent wier, an et léint sech fir déi verschiddenste Interpretatiounen, bal ëmmer interesséiert.

E schwaarze Schwan gëtt dacks genannt eenzege Fakt, näischt üblech, dat stéiert den normale Verlaf vun den Eventer. E schwaarze Schwan ass kee Päiperléck, deen an der Amazon fladdert: et ass en Elefant, deen an der Finale vun der Champions League op e Fussballsterrain kënnt.

An eiser Wahlgeschicht esou Phänomener goufen et ëmmer. Net esou wichteg wéi deen traureg 11-M, mee ëmmer relevant, mat Afloss op d'Wahlresultat.

Heiansdo hunn se laangfristeg Effekter. En extrem Beispill war dat erënnert "Tëschefall" vun der 23 Februar vun 1981. Dem Suárez seng UCD huet eng kritescher Situatioun, an no der Demissioun vum President, Secteuren vum Staatsstreech hunn d'Geleeënheet geholl fir d'Land an d'Vergaangenheet zréckzekommen. Dat war e verschlësselte schwaarze Schwan, well seng direkt Konsequenz war, déi ze vereenegen, déi auserneen waren, d'Demokratie ze konsolidéieren, awer op laang Siicht huet et d'Zersetzung vun der UCD beschleunegt, an ënnerstëtzt de PSOE an AP Richtung eng nei bipartisanship deenen hir Effekter nach ëmmer bleiwen. Den 28. Oktober 1982 huet de Schwan seng Aarbecht fäerdeg gemaach andeems hien gemaach huet d'PSOE krut déi gréisst absolut Majoritéit an eiser Geschicht.

Aner Zäiten sinn d'Schwanen net sou dramatesch. Awer si waren ëmmer do. Mir erënnere mech nach un d'Effekter, déi d' Televisiounsoptrëtter an alen Deeg haten, an der siwwenzeger an achtzeger. Dann Fernseh war alles: d'Zuschauer vum (bal) eenzegen Televisiounskanal waren zéng, fofzéng, zwanzeg Millioune Leit, déi dee selwechte Programm gläichzäiteg nogekuckt hunn ... Säin Impakt war zerstéierend. Bei deene Wahlen waren déi "läscht Interventiounen" vun de Kandidaten essentiell. Jiddereen huet se gesinn. Si all hunn se den nächsten Dag diskutéiert. Op dës Manéier hunn den Adolfo Suárez a Felipe González 1977 eng Iwwerhand erreecht, déi keng Donnéeë virgeschloen hunn ier hir entscheedend Optrëtter op der Televisioun an den Deeg virun de Wahlen. Sou Den Adolfo huet de Felipe bei de Wahlen 1979 geschloen, wann alles schéngt ze weisen, datt et net sou einfach wier. Op dës Manéier huet de González seng Victoire 1982 gewonnen.

Duerno, Wahldebatten (oder Mangel un Debatten) hunn Wichtegkeet gewonnen. Dofir hunn e puer Kandidaten, besonnesch déi, déi mat engem Virdeel ufänken, éischter vun hinnen fortlafen: et si schwaarz Schwanen, an deenen se vill ze verléieren a wéineg ze gewannen hunn.

An der Wahlen déi mir den 20. Dezember 2015 maachen, zwee schwaarz Schwanen sinn schonn opgetaucht, alles verzerrt. Geruff Katalounien a Paräis. Mir wësse nach net, wéi eng Auswierkunge si an de Wieler hunn. Awer si wäerten se ouni Zweifel hunn: si hunn se ëmmer, a si kristalliséieren ëmmer an de leschten Deeg vun der Campagne, mobiliséieren e groussen Deel vun den onbestëmmten an déi selwecht Richtung.

Dëst ass eppes wat net gutt duerch Ëmfroen virausgesot ka ginn, déi a Spuenien och corseted vun der Tatsaach, datt kann net publizéiert ginn wann et manner wéi sechs Deeg lénks sinn fir d'Wahlen. Richteg op Schlëssel Deeg.

Et bleift bal e Mount fir d'Wahlen, an nach méi Fakten kënnen optrieden vun dëser Zort. iwwerraschend. Onerwaart. en drëtte Schwan. Et ka vun iergendenger Aart sinn: zum Beispill onglécklech Aussoe vun engem Kandidat am schlëmmste Moment; oder e Korruptiounsskandal op deen et keng Zäit gëtt fir ze reagéieren; all traureg Affär, déi d'Bevëlkerung mobiliséiert, oder soss eppes wat mir eis elo net emol kënne virstellen.

Si sinn déi onerwaart. Si sinn normalerweis de Schlëssel kippt den onbestëmmten Vote an eng gewësse Richtung. An net vergiessen, datt den ondecidéierte Vote wierklech dat eenzegt ass, wat bei de Wale wichteg ass.

@josesalver