Puigdemont yn newid ei lywodraeth

Yfory, dydd Gwener, yn ôl pob tebyg, bydd llywydd y Generalitat yn darparu wynebau newydd i'w lywodraeth. Mae ailfodelu llywodraeth Catalwnia oherwydd y sefyllfa o densiwn a’r diffyg cydlyniad mewnol y mae’r weithrediaeth wedi’i ddangos yn ystod yr wythnosau diwethaf.

Cefndir "argyfwng y llywodraeth" yw'r amheuon ynghylch cynnydd y "broses", sydd wedi mynd i mewn i foment ddiffiniol heb unrhyw droi yn ôl, gan fod gan y refferendwm annibyniaeth ddyddiad di-alw'n ôl, Hydref 1, sydd bob tro yn agosach, heb fod llawer o'r ansicrwydd presennol wedi eu hegluro eto.

Yn wyneb y ffaith hon, mae'r pleidiau sy'n aelodau o'r cytundeb annibyniaeth wedi dangos eu gwahanol safbwyntiau a hefyd eu cryfder cymdeithasol ac etholiadol gwahanol. Mae ERC yn ymddangos fel enillydd clir y flwyddyn ddiwethaf yng ngolwg y cyhoedd, tra bod olynwyr yr hen Gydgyfeirio Democrataidd Catalonia yn cynnal cwrs anghyson ac anghysondebau mewnol difrifol.

Ar y pwynt hwn, bydd Puigdemont yn ceisio yfory i ailgyfeirio'r sefyllfa trwy gael gwared ar rhwng dau a phedwar cynghorydd ac ymadawiad tebygol cynghorydd yr Arlywyddiaeth, Neus Munté. Mae cryfder y Gweriniaethwyr yn amlwg yn y ffaith nad oes yr un o’u cynghorwyr yn cael eu cwestiynu ac, felly, mae’n ymddangos yfory y byddant i gyd yn parhau yn eu sefyllfa. Ar y llaw arall, mae yna nifer o gynghorwyr PDeCat a allai adael y weithrediaeth.

Bydd yr ailfodelu a fydd yn digwydd y Sul hwn yn bwysig iawn: os bydd yn llwyddiannus, byddai Puigdemont o'r diwedd yn gallu rhoi diwedd ar yr holltau agored a'r pwysau o Esquerra, gan symud ymlaen ochr yn ochr â'r ffurfiant chwith tuag at y refferendwm dadleuol. Fel arall, bydd yn anodd iawn, gyda llywodraeth wan ac aneffeithiol, hyd yn oed osod y sylfeini ar gyfer parhad y broses ymwahanol, a allai ddod i ddiweddglo pendant.

Bydd pa lwybr y bydd Catalwnia yn ei gymryd yn y pen draw yn dechrau felly yfory.