2017: Terorîzm li Ewropaya Rojava

Yên ku di sala 1990 an 2000 de ji dayik bûne, dibe ku bifikirin ku em di demên taybetî de di derheqê terorîzm û tundûtûjiyê de dijîn. Bi taybetî, xuya dike ku terorîzm e xerakirin Ewropa. Her meh nûçe ji vir û şûnde derdikevin, der barê kiryarên polîsan ên ku şaneyên cîhadîst ên ku dixwestin êrîşên hovane bikin têk bibin. Û carên din tiştek nayê asteng kirin, ji ber vê yekê di dawiyê de, em rastî êrîşan tên. Ew dema ku herî kêm tê hêvîkirin, li welatê ku herî kêm tê hêvîkirin çêdibin, û ew zirara mirovî, bi gelemperî pir girîng, didin me.

Lêbelê, tê pêşniyar kirin ku hûn dor vekin û li perspektîfê binêrin. Ya rast ev e ku li Ewropayê teror zêde nabe. Rast e ku di van du-sê salên dawîn de paşveçûnek çêbûye, lê daneyên demdirêj (yên ku tenê tiştên hêja ne ku meriv bixwaze rastiyê bizane) biqewimin in.

Bi taybetî salên heftê û heştêyî ji îro gelek xerabtir bûn. Wê demê terorîzmê ji ya niha bêhtir bandor li dilê hin civakên ewropî kir, ji ber ku ji bilî vê, eslê wê ne di îdeolojiyên îthalkirî û fanatîzma olî de, lê di rastiya welatên me de bû.

Dema ku em kesên din, nemaze terorîzma îslamî, bi sedema hemû xerabiyan sûcdar dikin, divê ev rastiya hêsan me rawestîne. Terorîst, hema hema her gav, ji dûrbûna wê pir zêdetir zirarê digihîne axa xwe an jî li derdora wê. Di nîvê duyemîn ê sedsala 20'an de bi terorîzma me ya Ewropayê re çêbû, îro jî bi terora ku ji Rojhilata Navîn tê. Li wir, li Misirê, li Tûnisê, li Iraqê an jî li bakurê û navenda Afrîkayê ye, ji vir bêtir, ku zirara herî mezin lê dike. Medyaya Ewropî, ji ber ku li ser tirsa me ye, di pratîkê de tenê ji me re behsa êrîşên li Madrîd, Berlîn, Bruksel an Londonê dike. Lê gelek terorîzm heye, pir girantir, û hê bêtir hovane, ku bi bêcezabûnê pêk tê, bi hezaran kîlometre dûrî Ewropayê.

Ma ev tê wê wateyê ku em ne hewce ne ku hişyar bin, ku em dikarin di şerê li dijî terorê de tansiyona xwe rehet bikin? Na. Berevajî vê. Têkoşîna li dijî şîdetê belkî ya herî girîng e ku divê mirovahî tekoşîna xwe bidomîne û divê Ewropa di rêza pêşîn de be. Ji ber ku eger em Ewropî neçar bûn ku tiştek ji terorîzma xwe ya sedsala 20-an fêr bibin, ew e ku tundûtûjî bi kiryarên polîs an dadwerî têne sekinandin, lê di dawiyê de ew tenê têk diçin dema ku piştgiriya wan di nav civakên ku, heta hindiktirîn, , ew ji wan re bidin.

Em ê êrîşên xwe bidomînin, lê zû yan dereng ew welat, herêmên ku teror piştgirî û lîderan distînin, dê dest bi pişta xwe bidin van ramanan. Bê şik, gelek ji berê de, li deverên ku destpêka wan şîn bûn, fanatîzma tundûtûjî red dikin, her çend pêvajo hêdî be û dê bi salan hatin û çûyinan hebe, ji ber ku ew civakên tevlihev in û ji ber ku xizanî her dem teşwîqek e. şîdet.. Lê di dawiyê de ev dînbûn dê bi dawî bibe wekî her gav bi kesên ku dixwazin hevjiyanê biguherînin da ku xwe bi tundî ferz bikin. Mirov, li her derê, bi piranî tenê dixwazin jiyana xwe di nav aştiyê de bijîn. Terorîst ger civak li dijî wan bisekine, tu carî nagihîjin armancên xwe. Ji ber vê yekê terorîzma islamî dê di dawiyê de ji holê rabe, wekî ku berê her tişt ji holê rabû, û dê bi hemî yên ku di pêşerojê de derkevin holê. Civaka wî ya ku ew lê derketî û mazin bûya, wê bi ser bikeve.