De sorpasso kan voorkomen dat Pablo Iglesias de regering bereikt

Als er één ding voor hen in Unidos Podemos duidelijk is, dan is het dat ze de PSOE moeten overtreffen bij de verkiezingen van 26 juni: haar vooruitgang in stemmen, zetels, en hoe duidelijker, hoe beter.

In UP redeneren ze als volgt: “Als de bypass eenmaal is bereikt, geldt dat hoe meer voordeel we hebben ten opzichte van de PSOE, hoe meer macht we zullen hebben om te onderhandelen. Door de PSOE-zetels aan de onze toe te voegen, zullen we een meerderheid bereiken, omdat de D'hont-regel ons steeds meer afgevaardigden zal geven. De PSOE zal ons dan moeten steunen, want als we ze duidelijk verslaan en zij ervoor kiezen de PP te steunen, zullen ze worden afgeschilderd en tot zinken gebracht. Als ze ons niet zouden steunen, zouden we ze van de kaart laten verdwijnen bij eventuele verkiezingen, regionaal of algemeen, die later zouden plaatsvinden.”

De redenering lijkt onberispelijk, maar is gebaseerd op een eerdere veronderstelling: dat de bypass, door het toekennen van meer afgevaardigden aan UP, ten goede komt aan het linkse blok, dat zo een duidelijkere meerderheid zal bereiken.

Maar is dit zo?

Tegenwoordig beschouwen veel opiniepeilingen de nederlaag van UP op de PSOE als vanzelfsprekend. De publieke opinie, zelfs de minst gepolitiseerde, begint dit misschien te accepteren, en bij verkiezingen is de psychologie van de kiezer van cruciaal belang. Als dat het geval is, hoe zullen de PSOE-kiezers dan reageren als ze er steeds meer van overtuigd raken dat hun partij een ‘verliezende’ partij is?

Hij conocido “sleepeffect” Bij het stemmen zorgt dit ervoor dat een deel van het electoraat degenen die het als verliezers beschouwt, in de steek laat en zich aansluit bij degenen die het als winnaars beschouwt. Daarom zou de strategie van UP het land meer stemmen moeten opleveren naarmate de verkiezingen dichterbij komen.

Maar er zijn twee problemen:

• Ten eerste: tot 40% van de PSOE-kiezers zegt nooit op Unidos Podemos te zullen stemmen. Als velen van hen op de dag van de verkiezingen uiteindelijk de PSOE verlaten, zullen niet al deze verlatingen in de UP terechtkomen. Sommige socialistische kiezers zullen, gedesillusioneerd, ervoor kiezen zich van stemming te onthouden. En anderen zouden zelfs op Ciudadanos of zelfs de PP kunnen stemmen als hun afwijzing van Podemos werkelijk groot is.
• Ten tweede: het terugdringen van de stemmen van de PSOE vermindert het aantal afgevaardigden. Zal dit gecompenseerd worden door de zetelstijging die UP zal ervaren?

Alleen het eerste van deze twee problemen zou voldoende moeten zijn, zodat niemand vanuit UP een stijging zou willen die te groot was voor de eigen groep: de verliezen van de PSOE zullen, ook al is het maar minimaal, ten goede komen aan Ciudadanos of zelfs de PP, en de meerderheid van links die streeft naar ‘Wij’ kan verdwijnen.

Maar laten we dat feit negeren en ons concentreren op de meest gunstige situatie die zich voor UP kan voordoen: dat alle stemmen die de PSOE verliest uiteindelijk naar UP gaan.

Volgens enquête gemiddelde Als er vandaag, 6 juni, verkiezingen zouden worden gehouden, zouden dit de resultaten zijn:

PP: 29,6% van de stemmen.

PU: 24,4%

PSOE: 20,8%

C's: 15,0%

Als we de uitstekende elektrocalculator van Lutxana en Johnniezq, provincialiseren we deze gegevens en verkrijgen we de volgende kaart die de eerste match voor elke provincie weergeeft:

In sommige provincies zou de PSOE de eerste partij zijn en in andere de UP. De PP, in veel gevallen.

Maar laten we nu aannemen dat UP tussen vandaag en de dag van de verkiezingen nog eens 5% van de stemmen van de PSOE haalt. In dat geval zou UP de stemmen bijna gelijk krijgen met de PP, en zou de kaart van de eerste partij per provincie er als volgt uitzien:

Sommige provincies worden ongeveer ingeruild voor andere, en er lijkt geen noemenswaardig effect te zijn.

Maar laten we nu eens kijken hoe de zetelverdeling varieert:

Hoewel het UP+PSOE-blok in beide situaties precies dezelfde stemmen toevoegt, door 5% van de stemmen van de PSOE naar UP over te dragen, wordt de zeteldaling van de socialisten niet gecompenseerd door de opkomst van Podemos. In de huidige situatie (kaas aan de linkerkant) overtreft het linkerblok het rechterblok met 166 tot 158 ​​zetels. Maar als de sorpasso verder gaat, neigen we naar een situatie (helemaal rechts) waarin het rechtse blok het linkse blok met 164 tegen 160 overtreft.

Hoe is zoiets mogelijk? Omdat deze partij, gezien de neergang van de PSOE, haar enige zetel in veel provincies zal verliezen, en die overblijfselen zullen soms aan de kant van PP en Ciudadanos vallen. Daarom kan een gematigde inhaalbeweging van UP naar de PSOE (zoals we dezer dagen ervaren) goed zijn voor de regeringsstrategie van Iglesias. Maar een buitensporige verrassing komt ten goede aan de derde partijen, louter door de toepassing van de kieswet, ook al pakken ze geen enkele van de stemmen die de PSOE daarbij verliest.

Het spreekt voor zich dat de PSOE in een realistischer scenario niet alleen stemmen zal geven aan UP, maar ook aan Ciudadanos en vooral aan onthouding. En als dat zo is, kan links nu afscheid nemen van elke hoop op een meerderheid.

Om dit effect te verifiëren, is er niets beters dan zoveel simulaties te doen als je wilt in de uitstekende elektrocalculator op deze pagina, of in een andere stoelextrapolator: we komen altijd tot dezelfde conclusie. Als Iglesias een overeenkomst wil bereiken met de PSOE om te regeren, is het laatste waar hij in geïnteresseerd is dat deze onder de 20% van de stemmen komt.

De sorpasso bevat een vergiftigd zaadje waar in Podemos niet over wordt gesproken, hoe enthousiast ze ook zijn over de situatie: als hun succes buitensporig is, zal het hen ervan weerhouden een regering te vormen en zal het deze overdragen aan hun tegenstanders.

Andere artikelen in de serie:

De PP raakt verstrikt in Ciudadanos

Conclusie