Comparativa (electoral) entre Cataluña e toda España, segundo Electopoll

Desde finais do verán, Cataluña domina o panorama político español. Nestes meses aconteceron a toda velocidade: a Lei de Transición Xurídica do Parlamento; o referendo convocado ao seu amparo; a súa suspensión polo Tribunal Constitucional; a celebración, a pesar diso, do 1-O; os acontecementos e as consecuencias do 1-O; a aplicación do artigo 155; a convocatoria de eleccións para o 21 de decembro; a fuxida dalgúns dirixentes cataláns e o encarceramento doutros...

Preguntámonos se esta vorágine afecta á evolución das preferencias electorais e se afectou doutro xeito ao electorado catalán e ao conxunto de España.

Para velo tomamos a media das enquisas de Electopoll para o Congreso dos Deputados e para o Parlamento de Cataluña:

Para o conxunto de España os efectos son moderados. Aínda que os que seguen de preto as enquisas teñen ás veces a sensación de que hai variacións vertixinosas, o certo é que a media non amosa tal cousa. Se consideramos todo o período que vai desde agosto ata agora, os dous principais partidos amosan unha gran estabilidade. En todo caso, hai unha pequena erosión do Partido Popular, sorprendente tendo en conta que en situacións de “emerxencia nacional” os gobernos adoitan capitalizar o apoio social. Este non é o caso. E por que non o é? O ascenso de Ciudadanos é importante e parece que nos da a resposta. É o partido de Rivera e a súa “liña dura” contra o nacionalismo o que estaría facendo rendible o movemento “de filas próximas”. E quen paga as consecuencias, electoralmente? Unidos Podemos, sen dúbida, cuxa posición máis próxima ao diálogo quizais non fose entendida por unha parte do seu propio electorado.

O efecto conxunto destes tres meses é un intercambio de posicións entre Unidos Podemos e Ciudadanos, que pode ser reversible (ou en cambio acelerarse) se as cousas cambian despois do 21-D. Pouco máis.

E, mentres, que pasou en Cataluña?

O panorama electoral catalán é moito máis complexo, con sete grupos políticos que compiten en dous campos ao mesmo tempo: o eixe dereita vs esquerda, e o máis importante na actualidade: independentismo vs constitucionalismo.

Aquí os efectos son máis claros. Os constitucionalistas gañaron algo de terreo sobre os independentistas, aínda que aínda conservan unha pequena vantaxe global. Pero o realmente importante son os movementos internos dentro de cada grupo:

• O sector constitucionalista gañou posicións, pero o PP vai perdendo e cada vez máis rápido. O PSC e, sobre todo, Ciudadanos gañan a vantaxe, e o partido de Albiol volve caer a niveis que lle farían perder toda a representación parlamentaria en case todas as provincias. Os constitucionalistas, polo tanto, evolucionan cara a unha posición segundo a cal "o vencedor lévao todo". O voto útil entre eles pode ser moi grande na recta final da campaña, e as enquisas (aínda que a poboación “diga” que non cre nelas) serán determinantes para arrastrar aos electores cara a quen auguran como gañador. .
• Entre os independentistas, que no seu conxunto caeron algo, ocorre exactamente o contrario. ERC, que partiu cunha enorme vantaxe, está a perder parte polo impulso momentáneo da candidatura de Puigdemont. Non sabemos ata onde leva este reequilibrio de forzas, pero está claro que ambas as formacións políticas terán relevancia no novo Parlamento. Haberá moito menos "voto útil" entre eles que no lado oposto. Pola súa banda, a CUP mantén unha lixeira pero constante tendencia á baixa, pero mostra unha clara resistencia a seguir caendo. O voto útil cara a ERC procedente da CUP quizais xa se esgotou.
• Finalmente, en “terra de ninguén”, a candidatura de CeC-Podem segue unha evolución similar á de Podemos para o conxunto de España, agravada polas dúbidas que ata o último momento acompañaron estas siglas. Os riscos que sofre esta lista son similares aos que soporta o Partido Popular de Cataluña, aínda que neste caso o beneficiario non sería Ciudadanos, senón un ou outros (¿o PSC, ERC, a CUP?).

Que vai pasar despois da campaña electoral? Non o sabemos. Pero hoxe estas son as posicións de partida, que marcan tendencias moi claras. A campaña comeza o 5 de decembro e todo pode cambiar. Ou non.

Xa cho contaremos aquí.